गेल्या काही व्यावसायिक वर्षांत अनेकदा, वेगवेगळया प्रशिक्षणांचा चा योग आला. सगळीच लक्षात राहिलीत असं नाही, पण काही मेंदूत एकदम फिट बसलीत, चुंबकासारखीच म्हणा हवं तर. Campus to Corporate (कॉलेज ते ऑफिस) यापैकीच एक. नव्याने रुजू झालेल्या कॉलेज मंडळीना ऑफिस मध्ये comfirtable बनवणे आणि व्यावसायिक जगाची तोंड ओळख करुन देणे हाच काय तो हेतू. त्या दरम्यानच्या सगळ्या आठवणी, अगदी आजही, ताज्या टवटवीत आहेत माझ्या मनात. पहिल्या प्रेमासारखच, पहिली नोकरी सूद्धा खास असते म्हणून असेल कदाचित.
तो ओफिसामधला दुसरा दिवस होता. आम्ही सगळेजण मोठ्या हॉल मध्ये एकत्र जमलो होतो. कुठला तरी शिकवणी-खेळ सूरु होता. तेवढयात ट्रेनर(प्रशिक्षक) ने एक प्रश्न विचारला - "असा एखादा प्राणी किंवा पक्षी सांगा, ज्यात तुमच व्यक्तिमत्व दिसून येत." माझ्या कानांनी हा प्रश्न ऐकला न ऐकला तोच माझ्या मनानं उत्तर दिल- मोर. आपल्या उत्तरासोबत स्पष्टीकरण सुद्धा द्यायच होत, अर्थातच, मीही दिलं. प्रत्येकाच उत्तर आणि संदर्भ मजेशीर होत. कोण बोललं सिंह, कोण घुबड, कोण हत्ती तर कोण जिराफ.
मध्ये बरीच वर्षे गेलीत आणि पुन्हा एकदा हा प्रश्न माझ्या समोर उभारला. मी एका सत्रामध्ये स्वयंसेवा करत होते. तेथे मला नव्याने रुजू झालेल्या मंडळींशी संवाद साधण्याची संधी मिळाली. कॉफी ब्रेक दरम्यान आम्ही सर्व गप्पा मारत बसलो होतो. प्राणी/पक्षी वाला तो प्रश्न माझ्या मनात अजूनही ताजा होता म्हणूनच या बॅचमध्ये नवीन उत्तरे शोधण्याची मला उत्सुकता लागली. त्यापैकी काहींनी आपले उत्तर सांगितले. तिथेच एक व्यक्ती होती. मला विचारले, "तुम्ही कंपनीत रुजू झाल्यावर तुमचे काय उत्तर होते? अजूनही तेच आहे की इतक्या वर्षांत बदललेले आहे? मी थोडा वेळ विचार केला आणि उत्तर दिले,"अजूनही माझं उत्तर तेच आहे - मोर ". हे ऐकून त्याने विचारले (कदाचित कुचेष्टेने) "तुला असे वाटते का की तू सर्वात सुंदर आहेस? "मला काय बोलावे ते सुचेना पण जमवल कस तरी - "नाही. मी चेहऱ्यावरच्या सौंदर्याबद्दल बोलतच नाहीए. मोर सुंदर दिसतो तो त्याच्या पंखांवरील रंगछटांमूळे. प्रत्येक रंगाची स्वतःची ओळख आहे, स्वत:चा उद्देश आहे. जेव्हा मी स्वतःला मोर म्हणते त्याला तशी कारणे पण आहेत. कॉलेज मध्ये अभ्यासाबरोबरच, मी अनेक गोष्टी केल्या - खेळ, NCC, NSS, वक्तृत्व , विद्यार्थी संघटना, महाविद्यालयीन कार्यक्रम आणि इतर बरच काही. कदाचित या सर्व पंखांमुळेच माझे व्यक्तिमत्त्व सुंदर झाले आणि मला या बहुराष्ट्रीय कंपनीत नोकरी करायची संधी मिळाली".
मला अजूनही माझ्या बॅचमेटची उत्तरे आठवतात. मी नेहमीच त्यांनी वर्णिलेल्या प्राणी/पक्षांत,त्यांना शोधायचा प्रयत्न केला - सिंह त्याच्या क्षेत्रात अजूनही सिंहच होता. त्यान कमवलेल्या तांत्रिक कौशल्याचा जणू तो राजाच. घुबड अजूनही घुबड होत, संपूर्ण रात्र जागून काढणारा (त्याला USA ग्राहक नियुक्त झाला आहे म्हणून असेल कदाचित). हत्ती अद्याप हत्तीच आहे, थोडा धष्टपुष्ट झालाय अजून, पण शांत आणि धीर स्वभाव आहे तसाच. जेव्हा मी माझ्या 7 वर्षाच्या प्रवासात झुकून पाहते तेव्हा मलाच प्रश्न पडतो - 'मी तेव्हा मोर होते की अजूनही आहे?'.
मोराला रंगरूप अगदी भरभरून दिलय देवान. पण चंद्रावर काळा डाग तसच याला सुद्धा थोडी कुरुपता दिलीच, बारीक, करडे आणि कुरुप पाय. गरुडाप्रमाणे तो आकाशात उंच ऊडू शकत नाही. पण आपण थोडीच हे अवगुण बघतो? पायाच्या कुरूपतेकडे दुर्लक्ष करून, त्याच पायांनी केलेल्या नृत्याचा आपण आनंद घेतो. पंखांच्या अवजडते कडे दुर्लक्ष करून, फुललेल्या पिसाऱ्यात रममाण होतो. गरुडाप्रमाणे मोर सुद्धा आकाशात उंच उडाला असता, तर जमिनीवर राहणाऱ्या आपल्याला, त्याचं हे मनमोहक सौंदर्य इतकं जवळून थोडीच अनुभवता आलं असत? स्वत:ला मोर म्हणवून घेणाऱ्या माझ्यात सुद्धा, काही कमकुवतता(Weaknesses) आहेतच. पण त्यांना, मी नाण्याच्या दुसऱ्या बाजूने पहायचा प्रयत्न करते. जिथे शक्य असेल तिथे त्या कमकुवततेवर कठोर परिश्रम पण घेते. मूळ सामर्थ्य(My Strengths) टिकून रहावं म्हणून वेळोवळी त्याला धार पण करते.
मला माहित आहे, करियरचा आलेख रेखाटण्यासाठी ७ वर्षे हि कमीच म्हणायचीत, परंतु ती इतकीही कमी नाहीत कि, आपण काहीच टिपण्णी नाही करू शकणार. पुढे, अजून बराच मोठा पल्ला गाठायचा आहे. परिस्थितीच्या मागणी नुसार नवीन कौशल्य, नवीन सामर्थ्य आत्मसात करायची आहेत. पण एव्हाना थोडं थोडं कळू लागलंय, रंग कसे आणि कोठे जोडायचे. त्यामुळं आशा हिच, माझ्यातला हे 'मोरपिस', असच अबाधित रहावं.
या विचार सागराच मंथन करताना, जर कोणी मला विचारेल, की या सगळ्यातल्या तुझ्या टॉप तीन शिकवण्या कोणत्या? तर मी आवर्जुन सांगेन:
१. 'स्व'ची ओळख.
२. इतरांच्या मतांमुळे विचलित न होणे
३. स्वतःच अद्वितीयपणा कायम राहण्यासाठी आपली कौशल्ये नियमितपणे तीक्ष्ण करणे.